Knuffel mee en flink zingen
ARIEJAN KORTEWEG − De Volkskrant 04/02/12, 00:00
In de Morvan kun je prima wandelen met kinderen. Op zoek naar muizensporen en beukennootjes.
Zo tegen de tijd dat we het Bois de Brenil verlaten, besluit de piratenmoeder dat ze met haar echtgenoot, de oude admiraal Windvlaag, niets meer te maken wil hebben. Maar ter hoogte van het meertje Les Augers klimt haar zoon, de jonge Windvlaag, toch uit het slaapkamerraam om zijn vader op te zoeken. En even voordat we in Saint-Agnan aankomen, is het hele familiedrama afgehandeld: Admiraal Windvlaag hijst de zeilen, zijn zoon blijft verweesd achter op het Pirateneiland en moeder richt een feestmaal aan met groenten uit eigen tuin.
Als wij en famille gaan wandelen, loopt Windvlaag met ons mee. Windvlaag maakt het lopen lichter. Vroeger waren er ook andere verhalen: uit de bijbel, de Griekse mythologie, varianten op Asterix en Obelix, of - iets minder lang geleden - avonturen uit vaders jeugd. Maar Windvlaag heeft gewonnen; hij laat ons vergeten dat we aan het lopen zijn.
Zijn belevenissen verzinnen we onderweg. Eerst beperkten de dochters zich tot het roepen van 'vertel papa vertel', telkens als het verhaal stokte. Maar nu ze acht en vijfenhalf zijn, bemoeien ze zich steeds meer met wat er gebeurt.
'Gaat u helemaal naar Saint-Agnan lopen, met die kinderen?', had Marie-Christine Berteau die ochtend geïnformeerd. 'Daar had u toch ook met de auto heen kunnen rijden.' Ze kijkt geschokt naar de kinderen. 'Wacht, ik noteer de nummers van de taxicentrale voor u. Je weet nooit wat er gebeurt onderweg.'
Mevrouw Berteau is de waardin van La Borne Impériale, een van de vele hotels in Saulieu, halteplaats aan de Route National 6 - een vroegere hoofdweg naar het zuiden. Saulieu ligt in de Morvan, een dunbevolkt regionaal natuurpark 200 kilometer ten oosten van Parijs, tussen Auxerre en Dijon. De streek is bekend vanwege het glooiende landschap en de vele meren; de grotere zijn aangelegd, de kleintjes zijn langs natuurlijke weg ontstaan.
Met de taxinummers op zak gaan we naar het Office de Tourisme, waar een meisje haar lange vingernagels verleidelijk over de kaart schuift, maar over de bewegwijzering van wandelpaden niets vermeldenswaardigs weet te vertellen. Het maakt niet uit; stafkaart 2822 OT in schaal 1:25.000 is goed genoeg. Om te beginnen bij de camping linksaf het bos in en dan uitkijken naar de schelpenbordjes van Santiago de Compostela - inderdaad, een van de vele wegen naar het Spaanse pelgrimsoord loopt langs Saint-Agnan, onze eerste bestemming.
Zo'n vijftien kilometer wandelpad voert afwisselend door naald- en loofbomen. In het natte seizoen groeit er een verscheidenheid aan paddestoelen en zwammen: beige, bleke, rode met witte stippen, blauwgrijze, bruine met een doorsnee van zeker veertig centimeter - soms zorgvuldig in een kring opgesteld. Hier en daar ruik je nog de pijptabak van de kabouters.
Paddestoelen en beukennootjes in de herfst, muizensporen in de winter, en in de zomer naaktslakken die met een takje tot grotere spoed zijn aan te zetten - dat alleen al is voor de dochters een reden om wandelen leuk te vinden. Leuk om op wandelschoenen te lopen en je eigen rugzakje te dragen met een waterkruik, wat speelgoed, knuffels en een plastic zak voor gevonden bosschatten. Nog leuker om ervoor te zorgen dat jij voorop loopt en niet je zus zodat je ook de merktekens op de bomen het eerste ziet.
Maar er is meer: diepe plassen om met stokken in te slaan of dwars doorheen te banjeren; bladeren en mos om te verzamelen voor het herbarium op school; gekleurde patroonhulzen van de jagers; natte takken aan de bomen zodat je het kunt laten regenen. Wandelen met kinderen is vooral een kwestie van niet op de klok kijken: je komt aan als je er bent, en niet eerder.
Het bos is ook geschikt om eens flink te zingen: Vamos a la playa, iets van huisfavoriet Shakira of de aloude pelgrimskraker Ne rentrez pas chez vous comme avant, door jongste dochter opgepikt tijdens eerdere omzwervingen waarbij we de weg naar Santiago de Compostela kruisten.
'En, zijn jullie nog zwijnen en herten tegengekomen', informeert die avond Andrew, de Engelse waard van Le Chateau de Saint-Agnan, een fantastische uitspanning met camping aan het meer. Nee, niemand gezien. Alle bosdieren zitten nu ongetwijfeld verstijfd van schrik in hun holen of op de hoogste tak van de boom, verbijsterd door de spraakwaterval van de wandelende dochters. En stil kan het hier zijn. Dat blijkt als we de volgende dag heen en weer naar Saint-Brisson lopen, waar een streekmuseum is. Ook midden op de dag is het vaak lang wachten op het geluid van een koe of grasmaaier in de verte.
Bij het avondeten in Le Chateau krijgen we gezelschap van een club quad-rijders, vierwielige rossers die als enigen hier in de bossen de rust nog wel eens verstoren. Boven de open haard hangt inmiddels een slinger met tekeningen die de dochters na het wandelen maakten. Voordat we naar bed gaan, haalt de waardin met een jampot en een viltje een dikke kluit lieveheersbeesten weg, die een hoek van de hotelkamer hadden uitgekozen voor hun winterslaap.
De volgende dag lopen we over de zuidelijke route terug naar Saulieu. Het is een wandeling door boerenland. Een paard kijkt hinnikend over de heg als de dochters een stokgevecht voeren, drie ezels lopen nieuwsgierig een eindje met ons op. En nog steeds geen andere wandelaars te bekennen.
Windvlaag gaat vandaag zijn bruid bevrijden, die door haar ouders gevangen wordt gehouden in een toren aan de kust. Tegen de tijd dat we Saulieu zien liggen, is er geen houden meer aan: Windvlaag moet een boek worden, met tekeningen van de dochters die nu al bespreken wat voor kleren hij krijgt, welke kleur de jurk van zijn toekomstige echtgenote zal hebben en of de piratenmoeder echt rood haar heeft en een broek draagt als ze ten strijde trekt.
In La Borne Imperiale worden we met applaus ontvangen door mevrouw Berteau, die net wat chique gasten uitlaat. Vijftig kilometer gelopen, zeggen we met gepaste trots. 'Dat is beter dan de hele dag voor de tv', vindt ze. Dat oudste dochter een beetje scheef loopt door een opkomende blaar, heeft ze gelukkig niet gezien.
WANDELEN MET KINDEREN
Parcours
Maak het niet te steil. Afwisseling is belangrijk. Rotsblokken om op te klauteren, plassen om doorheen te waden, loopbruggen, starende koeien, bloemen om te plukken, een meedravend paardje: alles helpt.
Lengte
Een tocht van een week kan heel goed. Organiseer dan wel een rustdag halverwege op een plek waar wat te beleven valt.
Afstand
De dochters, bijna acht en vijfenhalf, lopen met gemak vijftien kilometer per dag.
Bestemming
Wandelen kun je bijna overal. Zoek tevoren uit of er vijftien kilometer verderop een plek is om te slapen en eten. Reserveer! Niets zo erg als een vol hotel aan het eind van de dag.
Gadgets
Kompas, verrekijker, loep om planten te bekijken, schepnetje om insekten te vangen, gps om te laten zien waar je loopt - gadgets verkorten de reis.
Eten en drinken
Laat de kinderen zelf hun water dragen, en koek en fruit voor tussendoor. Neem een stevige picknick mee en kies hiervoor een mooie boomstam uit.
Kleding
Kinderwandelschoenen koop je al voor minder dan de twintig euro. Let op dat de sokken niet bewegen in de schoenen. Een regencape die over de rugzak gaat is handig.
Speelgoed
Met tekenpapier, potloden, een voorleesboek en de lievelingsknuffel kun je ver komen.
Locaal
Andere meerdaagse kindertrajecten in de Morvan: een rondje om het meer van Pannecière met beginpunt Les Soulins; een rondje om het meer van Crescent vanuit Montigny; Brassy - Lormes en terug; van Alligny en Morvan via het meer van Settons en Anost terug naar Alligny. Het Office de Tourisme doet graag suggesties.
Verdere streekinformatie www.saulieu.fr, www.patrimoinedumorvan.org.
Volg de Volkskrant op Twitter
Word vriend van de Volkskrant op Facebook |
Gites Morvan
